Trong bài viết “Gold could take over the dollar’s store-of-value role as fiscal dominance overwhelms the Fed”, Paul Wong (Sprott Asset Management) đặt ra một luận điểm khá mạnh: nếu tình trạng fiscal dominance – “sự lấn át của chính sách tài khóa” tiếp tục gia tăng, khả năng vàng thay thế vai trò tích trữ giá trị của đồng đô la Mỹ (USD) sẽ không còn là chuyện viển vông.
1. Fiscal dominance là gì, và vì sao nó có thể lấn át Fed
-
Fiscal dominance tức là khi chính sách tài khóa của Chính phủ – tức là chi tiêu công, nợ công và thâm hụt ngân sách – trở nên quá lớn, ảnh hưởng đến kỳ vọng thị trường, ảnh hưởng tới lạm phát, và khiến ngân hàng trung ương (trong trường hợp này là Fed) phải mất đi phần nào tự chủ trong điều hành chính sách tiền tệ.
-
Trong bối cảnh hiện nay, có một số yếu tố làm tăng nguy cơ này: (i) lạm phát do tranh chấp thuế quan (tariff-driven inflation), (ii) áp lực từ phía Chính phủ muốn nới lỏng chi tiêu, hoặc hỗ trợ các hoạt động kinh tế, (iii) áp lực chính trị lên Fed, làm giảm khả năng Fed giữ vững việc kiềm chế lạm phát nếu Chính phủ yêu cầu.
2. Tại sao vàng được xem là ứng cử viên thay thế USD?
-
Vàng từ lâu đã được xem là tài sản trú ẩn, bảo toàn giá trị, đặc biệt trong môi trường lạm phát, bất ổn tài chính, hoặc khi các tài sản tài chính khác mất giá do giảm giá trị tiền tệ. Wong cho rằng nếu niềm tin vào USD – hoặc khả năng kiểm soát lạm phát của Fed – bị suy giảm, vàng có thể được chọn để thay thế vai trò đó.
-
Thêm vào đó, sự giảm sút về độ tin cậy của USD – bao gồm lo ngại về nợ công, mức thâm hụt lớn – có thể kích thích dòng vốn tìm tới tài sản không do chính phủ in ra, như vàng.
3. Rủi ro “stagflation” và ảnh hưởng lên chính sách
-
Wong nhấn mạnh khả năng thị trường đang bắt đầu tin rằng “stagflation” (tăng trưởng giảm + lạm phát cao) là một kịch bản có thể xảy ra.
-
Nếu tăng trưởng thấp nhưng lạm phát cao, Fed đối mặt với lựa chọn khó: nếu giữ lãi suất cao để chống lạm phát, có thể làm tổn hại tới tăng trưởng; nếu hạ lãi suất để hỗ trợ tăng trưởng, có thể thúc đẩy lạm phát thêm nữa. Trong tình huống đó, vai trò của chính sách tài khóa (vốn thấp bị phó mặc vào chi tiêu công, nợ, thâm hụt) càng trở nên quan trọng hơn – tức là “fiscal dominance”.
4. Hậu quả nếu USD giảm vai trò tích trữ
-
Sự mất mát vai trò tích trữ giá trị của USD có thể gây ra biến động trong các thị trường tài chính, tiền tệ, và gia tăng dòng chảy vốn ra khỏi tài sản bằng USD vào tài sản như vàng, bất động sản, đô la tài sản khác.
-
Quốc gia nào có dự trữ vàng lớn (hoặc có tiếp cận thuận tiện với vàng) sẽ được hưởng lợi hơn trong kịch bản “niềm tin vào USD mất đi phần nào”.
-
Tuy nhiên, vàng cũng có chi phí lưu trữ, thanh khoản không bằng tài sản tài chính, và bị ảnh hưởng từ các yếu tố khác như lãi suất thực (lãi suất danh nghĩa trừ lạm phát), động thái của Fed, chính sách của các Ngân hàng Trung ương khác, cạnh tranh từ các đồng tiền dự trữ khác. Wong không nói rằng vàng sẽ ngay lập tức thay thế USD, nhưng khả năng vàng trở thành tài sản được lựa chọn nhiều hơn trong vai trò lưu trữ giá trị là không thể xem nhẹ.
Cơ hội cắt giảm lãi suất của Fed và tác động lên vàng
1. Tại sao Fed có thể giảm lãi suất 50 điểm cơ bản?
-
Thị trường đang cân nhắc rằng Fed đã đạt hoặc gần đạt đỉnh lãi suất trong chu kỳ hiện tại, và có thể bắt đầu hạ lãi suất nếu dữ liệu kinh tế (như yếu tố lạm phát, tăng trưởng, việc làm) hỗ trợ.
-
Nếu lạm phát có dấu hiệu hạ nhiệt, hoặc tăng trưởng suy yếu/mất đà, Fed có cơ hội thực hiện giảm lãi suất để kích thích kinh tế. Minter cho rằng mức giảm tới 50 basis points là khả thi nếu điều kiện thuận lợi.
2. Tác động tới giá vàng nếu Fed cắt giảm
-
Giảm lãi suất sẽ làm giảm chi phí cơ hội của việc giữ vàng (vì vàng không trả lãi). Khi lãi suất thực (interest rate trừ lạm phát) thấp hoặc âm, vàng trở nên hấp dẫn hơn.
-
Ngoài ra, giảm lãi suất có thể làm suy yếu đồng USD, vì lợi nhuận từ tài sản USD giảm, dòng vốn có thể chuyển sang tài sản quốc tế và tài sản trú ẩn như vàng. Minter dự báo nếu Fed giảm 50 điểm cơ bản, vàng hoàn toàn có thể vượt mốc US$3.700/oz.
3. Khả năng và rủi ro
-
Khả năng phụ thuộc vào nhiều biến số: dữ liệu lạm phát, dữ liệu lao động, niềm tin thị trường, áp lực chính trị, và hành vi của Fed. Nếu lạm phát tiếp tục mạnh hoặc bất ngờ tăng, Fed có thể chần chừ trong việc giảm lãi suất.
-
Thêm nữa, nếu Fed giảm lãi suất quá sớm trong khi nền kinh tế chưa ổn định, có rủi ro khiến cho lãi suất thực trở nên âm, ảnh hưởng tiêu cực tới lãi vay thực tế và có thể làm trầm trọng tình trạng nền kinh tế trong dài hạn nếu gây ra bong bóng tài sản hay lạm phát gia tăng trở lại.
Tổng hợp: Vàng trong bức tranh chính sách toàn cầu và lời khuyên cho nhà đầu tư
Từ hai quan điểm trên, ta có thể rút ra bức tranh tổng thể về vai trò và triển vọng vàng trong giai đoạn tới:
1. Triển vọng
-
Vai trò lưu trữ giá trị càng được nhấn mạnh hơn: Khi USD – hoặc cụ thể hơn, niềm tin vào USD và khả năng kiểm soát lạm phát của Mỹ – bị thách thức do nợ công, thâm hụt ngân sách, hoặc chính sách tài khóa hung hăng, vàng sẽ ngày càng được xem là phương án “sạch hơn”, ít rủi ro hơn.
-
Khi lãi suất thực giảm, vàng có lợi thế rõ ràng. Việc Fed có thể giảm lãi suất mạnh (50 điểm) là một trong những kịch bản tích cực cho giá vàng. Nếu kèm theo áp lực lạm phát vẫn còn hoặc lo ngại về suy thoái, vàng có thể tăng vượt các ngưỡng cản hiện tại, như US$3.700.
-
Khả năng USD suy yếu: USD có thể chịu áp lực từ cả bên ngoài (các quốc gia giảm phụ thuộc vào USD, đa dạng hóa dự trữ) và từ trong nước (nợ công, thâm hụt, lạm phát). Sự suy yếu của đồng USD sẽ làm vàng rẻ hơn cho người giữ các ngoại tệ khác, thúc đẩy cầu quốc tế.
2. Những rủi ro cần lưu ý
-
Nếu Fed giữ được độc lập trong việc ứng phó với lạm phát và không buông lỏng chính sách tiền tệ quá sớm, vàng có thể bị áp lực giảm.
-
Nếu dữ liệu kinh tế bất ngờ khả quan, làm thị trường tin rằng tăng trưởng phục hồi và lạm phát có thể được kiểm soát mà không cần thả nổi tài khóa, thì tài sản rủi ro bật lại, vàng có thể không là lựa chọn ưu tiên.
-
Rủi ro từ lạm phát trở lại mạnh, hoặc sự mất ổn định tài chính, có thể khiến thị trường hoảng loạn, nhưng vàng cũng bị ảnh hưởng nếu thanh khoản cần thiết (ví dụ nếu người nắm giữ vàng cần bán vàng để có tiền mặt).
-
Tác động đến thuế, quy định, chi phí lưu kho, chi phí vận chuyển – những chi phí thực tế của việc sở hữu vàng – có thể làm giảm lợi suất thực của việc giữ vàng.
3. Gợi ý chiến lược cho nhà đầu tư
-
Cân nhắc tỷ lệ nhỏ nhưng có ý nghĩa trong danh mục cho vàng như một loại bảo hiểm chống rủi ro lạm phát và rủi ro tiền tệ.
-
Theo dõi chặt chẽ các chỉ số như lạm phát, lãi suất thực, biên độ lãi suất (spread) giữa lợi suất trái phiếu với lạm phát, cũng như tín hiệu từ Fed (ngôn từ, dự báo, dữ liệu thực tế).
-
Đa dạng hóa nguồn giữ vàng: giữ vàng vật chất (nén, vàng miếng) nếu có thể, hoặc ETFs vàng, hoặc cổ phiếu khai thác vàng – tùy mức độ chấp nhận rủi ro và tính thanh khoản.
-
Chú ý tới biến động USD và chính sách tài khóa của Mỹ: nếu giả định rằng Chính phủ Mỹ tiếp tục tích tụ nợ, thâm hụt ngân sách lớn, áp lực lạm phát, đó là môi trường rất thuận lợi cho vàng.
Kết luận
Hai bài viết từ Kitco đưa ra hai góc nhìn bổ sung nhau: một mặt, vàng như phương án thay thế ngày càng khả thi nếu “fiscal dominance” trở nên rõ ràng, mặt khác, Fed có thể có cơ hội thực hiện điều chỉnh chính sách – cụ thể là giảm lãi suất – để hỗ trợ kinh tế, và động thái này nếu xảy ra sẽ là đòn bẩy mạnh mẽ đẩy giá vàng lên cao hơn, có thể vượt ngưỡng 3.700 USD/ounce.
Với môi trường hiện tại – lạm phát còn nhiều bất ổn, nợ công cao, kỳ vọng thị trường bị thử thách – vàng không chỉ là lựa chọn “trú ẩn” mà có thể là một phần quan trọng trong quản trị rủi ro của danh mục đầu tư. Các nhà đầu tư nên theo dõi sát các chỉ báo nền vững: dữ liệu lạm phát, chính sách tài khóa, lời nói và hành động của Fed – vì đây sẽ là các yếu tố quyết định vàng có thực sự tỏa sáng như những dự báo hay không.
Bạn muốn kiếm tiền từ thị trường Forex, Vàng, Chứng Khoán Mỹ,…? Bạn muốn trở thành một nhà đầu tư chuyên nghiệp trong lĩnh vực này nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu? Đừng lo, Blog cá nhân Tài Chính Forex – TaiChinhForex.com được tạo ra để chia sẻ những thông tin hữu ích và cần thiết nhất cho người mới bắt đầu trong lĩnh vực tài chính Forex cho dù bạn đang sống ở quốc gia nào trên thế giới. Xem thêm phần Giới thiệu về Tài Chính Forex để hiểu hơn về trang web này!
